PENDOHU O ROB I ALLAHUT

FETVA TĖ RĖNDĖSISHME PĖR TĖ PENDUARIT
Home
Parathenie
VĖSHTRIM NĖ RREZIKUN
KUSHTET E PENDIMIT
PENDIMI I MADH
PENDIMI I FSHIN TĖ KALUARAT
A MĖ FAL ALLAHU?
TEUBEJA E VRASĖSIT TĖ NJĖQIND VETAVE
SI TĖ VEPROJ KUR BĖJ GJYNAH
KEQBĖRĖSIT MĖ PENGOJNĖ
ATA MĖ KĖRCĖNOHEN!
GJYNAHET MA NGULFASIN JETĖN
A TĖ PRANOJ?
FETVA TĖ RĖNDĖSISHME PĖR TĖ PENDUARIT
PASTHENIE

FETVA TĖ RĖNDĖSISHME PĖR TĖ PENDUARIT

Dikush thotė: “Dėshiroj tė pendohem, por nuk i di rre­gu­llat e pendimit. Nė mendje mė sillen shu­mė pyetje pėr vlef-shmėrinė e teubes, kur i bėj disa gjynahe, pėr mė­nyrėn e plotėsimit tė disa haqeve tė Allahut, i kam lėnė pa i kryer, si dhe pėr mė­ny­rėn e kthimit njerėzve haqet e shkelu-ra. A ka pėrgjigje pėr kėto pyetje?”

Pėr ta shuajtur etjen dhe pėr ta freskuar zemrėn e atij qė i ėshtė kthyer rrugės sė Allahut, po i paraqesim kėto pyet­je dhe kėto pėrgjigje:

Pyetje: Unė e bėj gjynahun e pastaj pendohem pėr tė. Por pastaj mė mund epshi, i cili tė ēon drejt sė keqes (nef­sul emma­re), dhe i kthehem pėrsėri. Me kėtė, a zhvlef­tėsohet pendimi i parė dhe a mbetet gjynahu i parė dhe ai pas tij?

Pėrgjigjie: Pjesa dėrrmuese e dijetarėve thonė se nuk ėshtė kusht pėr vlefshmėrinė e teubes qė mos t’i kthehet gjy­na­hut, por vlera e teubes qėndron nė atė se ajo pėr­qen­drohet nė brak­tisjen e gjynahut, nė pendimin prej tij dhe nė vendosjen e pre­rė pėr shmangien e pėrdorimit tė tij. Nėse e bėn, atė­herė trajtohet si ai qė bėn gjynah tė ri. Atij i nevojitet pen­dim i ri, kurse pendimi i parė ėshtė i vlefshėm.

v       

Pyetje: A pranohet teubeja nga njė gjynah derisa unė jam duke bėrė tjetrin?

Pėrgjigjie: Pranohet teubeja nga njė gjynah edhe nėse je duke bėrė tjetrin, me kusht qė tė mos jetė prej tė njėjtit lloj dhe nuk ka lidhje me gjynahun e parė. Shembull, nė­se pendohet nga kamata, por nuk pendohet nga pirja e alkoolit, pendimi i tij nga kamata pranohet dhe anas­jell­tas. Por nėse pendohet dhe nuk punon me kamatėn e rėndomtė e nė anėn tjetėr vazh­don tė punojė me kamatė kreditore, atėherė pendimi i tij nuk pranohet. Edhe atij qė pendohet nga marrja e drogės ndėrsa vazh­don me pirjen e alkoolit, nuk i pranohet teubeja. Gjithashtu, kush pendohet nga zinaja me njė femėr dhe vazhdon me tjetrėn, edhe atij nuk i pranohet. Ajo qė kanė arritur ėshtė se janė shmangur nga njė gjynah, por janė duke bėrė gjynahun tjetėr nga i njėjti lloj.

v       

Pyetje: Kam lėnė disa detyra ndaj Allahut nė tė kaluarėn: na­maze qė nuk i kam falur, agjėrim qė nuk e kam mbajtur, dhe zekat qė nuk e kam dhėnė. Tani, si tė veproj?

Pėrgjigjie: Lėnėsi i namazit nuk e ka pėr detyrė ta bėjė ka­za. Ky ėshtė mendimi mė i saktė, ngase atij i ka kaluar koha e rre­gullt dhe nuk mund ta arrijė tjetėr herė. Na­ma­zin e kompen­son me kėrkim faljėje (istigfarė) dhe me fal-jen e shpeshtė tė nafi­le­ve, ndoshta Allahu nė kėtė mėny-rė ia fal. (Pjesa dėrr­muese e dijetarėve islamė, nė mesin e tyre edhe dijetarėt ha­nefi, e kushtėzojnė pėrsėritjen (kazanė) e nama-zeve tė ka­luara pėr vlefshmėrinė e teubes, duke bėrė kraha-sim (kijas) me kazanė e domosdoshme tė gjumashit dhe harrestarit. Shė­nim i pėrkthyesit.

Sa i pėrket lėnėsit tė agjėrimit, nėse ka qenė musliman nė kohėn kur e ka lėnė agjėrimin, e ka pėr detyrė ta bėjė ka­za sė bashku me tė ushqyerit e njė varfanjaku pėr ēdo ditė qė ka lėnė gjatė Ramazanit, kur arrin Ramazani tjetėr pa arsye. Kjo ėshtė keffaret (kompensim) pėr voni­min e agjėri-mit. Agjėrimi bėhet ditė pėr ditė, edhe nėse grum­bullohen muajt e paagjėruar. P.sh. Njė njeri i ka lėnė 3 ditė tė Ramazanit tė vitit 1400 hixhrij dhe 5 ditė tė Rama­za­nit tė vitit 1401 hixhrij. Pas disa vitesh ėshtė penduar tek Allahu. Ai duhet t’i bėjė kaza tetė ditė tė agjėrimit dhe ta ushqejė njė varfanjak po aq ditė. Shembull tjetėr. Njė femėr ka hyrė nė pubertet nė vitin 1400 hixhrij dhe ėshtė turpėruar t’i lajmėrojė prindėrit e saj, ashtu qė i ka agjėruar edhe tetė di­tėt e rregullta (tė menstruacionit) dhe nuk i ka bėrė kaza. Tani ajo ėshtė penduar tek Allahu. Edhe pėr te vlen vendimi i mėparshėm. Kėtu pra ėshtė fjala pėr ata qė e kanė lėnė agjė­rimin nga pėrtesa apo nga turpi, sepse disa dijetarė islamė janė tė mendimit se pėr ata qė e kanė lėnė agjėrimin me qėllim dhe pa arsye nuk ka kaza.

Ndėrsa sa i pėrket lėnėsit tė zekatit, ai detyrohet ta nxje­rrė dhe ta japė zekatin, sepse ai ėshtė hak i Allahut nga njėra anė dhe hak i varfanjakut nga ana tjetėr.

v       

Pyetje: Nėse gjynahu i bėrė hyn nė hakun e njeriut, atėherė si duhet bėrė teubeja?

Pėrgjigjie: Bazė pėr kėtė kemi hadithin e Resulull-llahut: Kush i ka bėrė padrejtėsi vėllait tė vet nė pasuri apo nė nder, le t’i kėrkojė hallallėk menjėherė dhe para se t’i merret atė ditė kur nuk do tė ketė dinar as dirhem. Nėse ka ndonjė vepėr tė mire, i merret me masėn e padrejtėsisė sė tij, e nėse nuk ka vepra tė mira, atėherė i merren tė kėqijat e vėllait tė vet dhe i ngarkohen atij.”

Transmeton Buhariu

I penduari mund tė lirohet nga padrejtėsitė e veta vetėm pėr­mes kthimit tė hakut atij qė i takon, ose pėrmes kėrki­mit tė hallallėkut dhe faljes. Nėse e falin, lirohet, pėrndry­she duhet t’ua kthejė.

v       

Pyetje: Kam marrė nėpėr gojė shumė njerėz, ndėrsa disa tė tje­rė i kam akuzuar me gjėra prej tė cilave ata janė tė pastėr. A ėshtė kusht t’i lajmėroj pėr veprimet e mia dhe t’u kėr­koj falje? Nėse nuk kushtėzohet, atėherė si tė bėj teube?

Pėrgjigjie: Kjo pyetje vlerėsohet sipas levėrdive dhe dėmeve. Nė­se kur i lajmėron pėr pėrgojimin apo akuzat qė ua ka bėrė, nuk i hidhėrohen dhe nuk u shtohet urrejtja dhe inati, mund tė kėrkojė falje prej tyre edhe nėse nuk i thekson veprimet e bėra. Shembull, t’i thotė: “Unė kam bėrė gabime ndaj teje nė tė kaluarėn ose tė kam bėrė zullum me disa fjalė. Tash mė jam penduar tek Allahu, tė lutem mė fal.” pa mos i shtje­llu­ar veprimet. Kėshtu bėn tė veprohet.

E nėse, kur i lajmėron pėr pėrgojimin dhe akuzat qė ua ka bėrė, hidhėrohen dhe u shtohet urrejtja dhe inati (bile nė shumi­cėn e rasteve ndodh kėshtu); ose, nėse i lajmėron me fjalė tė shkurtra ata do tė kėrkojnė sqarime tė gjata, qė, kur do t’i dėgjojnė, do t’u shtohet edhe mė tepėr urrejtja, atė-herė mė mirė ėshtė tė mos i lajmėrojė, sepse sheriati islam nuk preferon tė shtohen dėmet. Kėshtu qė lajmėrimi i personit pėr disa ēėshtje, prej tė cilave ka qenė i rehatuar para se t’i dėgjojė dhe tė cilat sjellin urrejtje, vjen nė kun­dėrshtim me synimet e sheriatit, i cili preferon lidhjen shpir-tėrore dhe dashurinė mes besimtarėve. Mund tė ndodhė qė vetė lajmėrimi tė jetė shkak pėr njė armiqėsi pas sė cilės nuk mund tė arrihet asnjėherė mė deri te qetėsimi i shpirtit tė atij qė ėshtė akuzuar apo ėshtė marrė nėpėr gojė dhe t’i rikthejė marrėdhėniet e mira me akuzuesin. Me kėtė rast mjaftojnė disa pika pėr vlefshmėrinė e teubes. Ndėr to:

1 - Pendimi dhe kėrkimi i faljes nga Allahu, duke e kuj­tuar pasojėn e kėtij krimi dhe bindjen nė ndalimin e tij.

2 – Pėrgėnjeshtrimi i vetvetes kur e dėgjon diken duke e pėrcjellė pėrgojimin e tij apo duke e pėrhapur akuzėn (iftiran) e tij dhe ta pastrojė tė akuzuarin.

3 - Pėrmendja pėr tė mirė e atij qė ka marrė nėpėr gojė nė ato vende ku e ka marrė nė qafė dhe t’i pėrhapė tė mirat e tij.

4 - Mbrojtja nga ata qė e pėrgojojnė dhe t’i rrijė krah kur dikush dėshiron ta marrė nėpėr kėmbė.

5 – Bėrja dua pėr tė dhe kėrkimi i faljes kur ėshtė nė vetmi.

Vėlla musliman, vėreji dallimet mes hakut nė pasuri dhe kri­meve fizike. Nga tė drejtat materiale kanė dobi ata qė u takon: nėse lajmėrohen pėr tė dhe u kthehet, ata sigurisht do tė gėzohen, prandaj edhe nuk guxon tė mbahet fshehtė, pėrkundėr tė drejtave morale, prej tė cilave nuk shtohet asgjė pėrveē dėmit dhe urrejtjes.

v       

Pyetje: Si tė pendohet vrasėsi i qėllimshėm?

Pėrgjigjie: Vrasėsi i qėllimshėm i ka tri obligime: Obligim ndaj Allahut, obligim ndaj tė vrarit (viktimės) dhe obligim ndaj tra­shė­gimtarėve tė tij.

Obligimi ndaj Allahut nuk mund tė kryhet vetėm se me teube tė sinqertė.

Obligimi ndaj trashėgimtarėve tė viktimės ėshtė qė t’u dorėzohet atyre dhe ta marrin hakun e tyre, qoftė me kisas (dė­nim me tė njėjtėn masė), qoftė pagim tė gjakut ose t’i falet.

Kėtu mbetet haku i tė vrarit, i cili nuk mund tė kryhet nė kėtė botė. Dijetarėt islamė thonė, se nėse pendimi i vrasėsit bėhet e sinqertė dhe bėn vepra tė mira, atėherė Allahu e liron nga haku i tė vrarit, ndėrsa tė vrarin e kompenson me tė mirat e Tij ditėn e ringjalljes. Kjo ėshtė prej pėrgjigjeve mė tė sakta.

Pyetje: Si tė pendohet vjedhėsi?

Pėrgjigjie: Nėse sendi i vjedhur gjendet tek ai, e kthen te pronari i saj. E nėse ėshtė harxhuar, prishur apo ka mangėsi nė vle­rėn e tij gjatė pėrdorimit, duhet t’ua kompensojė, pėrveē nė­se ia falin.

 

 

 

v       

Pyetje: Ndiej vėshtėrėsi tė madhe kur ballafaqohem me ata qė u kam vjedhur. Nuk mund t’u tregoj e as t’u kėrkoj falje. Si tė veproj?

Pėrgjigjie: Nuk ėshtė keq tė kėrkosh ndonjė rrugė me tė cilėn do ta zbusėsh ngushtėsinė tėnde kur takohesh me ta. Shembull, pėr­mes dėrgimit tė gjėrave tė tyre me ndonjė person tjetėr duke kėrkuar tė mos pėrmendet emri yt, ose me anė tė pos­tės. Mund t’i lėsh, gjithashtu, fshehurazi tek ata, ose tė pėr­dorėsh ndonjė truk dhe t’u thuash se ky ėshtė haku i tyre qė ka qenė te njė person i cili nuk dėshiron t’i pėrmendet emri. Me rėndėsi ėshtė t’u kthehet pronarėve haku i tyre.

v       

Pyetje: Kam pas vjedhur mė parė nga babai fshehurazi. Tani dėshiroj tė pendohem, por nuk e di se sa kam vjedhur sak­tė­sisht, dhe mė vjen vėshtirė t’i dal karshi.

Pėrgjigjie: Duhet ta vlerėsosh pėrafėrsisht pasurinė e vjedhur dhe po atė vlerė tė hollash lejohet t’ia kthesh babait tėnd fshe­hurazi, ashtu siē ia ke marrė.

v       

Pyetje: Kam vjedhur prej njerėzve pasuri tė ndryshme, e tashmė jam penduar tek Allahu, por unė nuk i di adresat e tyre.

Pėrgjigjie: Duhet t’i kėrkosh sa tė mundesh dhe tė kesh kohė. Nėse i gjen, kthejua dhe falėndero Allahun. Por nėse ka vde­kur pronari i pasurisė, t’ua kthesh trashigimtarėve tė tij. E nėse nuk i gjen, pėrkundėr pėrpjekjes tėnde tė mad-he, atėhe­rė jepe atė sadaka nė zėvendėsim tė tyre dhe bėje nijet pėr ta, edhe nėse janė jomuslimanė, sepse Allahu, nėse nuk u jep nė ahiret, i shpėrblen nė dynja.

Kjo ēėshtje ėshtė shumė e afėrt me rastin qė e cek Ibni Kajjimi nė librin e tij “Medarixhus-salikin” (Gradacionet e be­sim­tarėve), se njė njeri ka vjedhur nė armatėn e muslima­nėve. Pas njė kohe ai pendohet dhe e sjell atė qė ka vjedhur para gjeneralit tė ushtrisė, por, ai nuk e pranoi. Ai i tha: “Si ta pranoj kur nuk di se si t’ua shpėrndaj ushta­rė­ve haqet e tyre pasi qė ata janė kthyer?! I penduari shkon te njė dijetar i quajtur Haxh-xhaxh bin Shair dhe kėrkon fetva prej tij.” Ai u pėrgjigj: “O njeri, Allahu i njeh ushtarėt dhe i di emrat e tyre. Njė tė pestėn e pasurisė ndaje pėr buxhetin ushtarak, kurse tjetrėn jepe sadaka nė emėr tė tyre, se Allahu do t’i shpėrblejė pėr tė.” Ai ashtu veproi. Kur dėgjoi Muaviu tha: “Sikur ta jepja unė kėtė pėrgjigje, do tė mė ishte mė e dashur se gjysma e pasurisė sime.”

v       

Pyetje: Ua kam grabitur pasurinė disa jetimėve, pastaj kam bėrė tregti dhe kam fituar prej tyre. Kjo pasuri ėshtė shtuar disa herė. Pastaj iu frikova Allahut dhe u pendova pėr atė qė kam bėrė. Si mė pranohet teubeja?

Pėrgjigjie: Dijetarėt islamė kanė mendime tė ndryshme rreth kė­saj ēėshtjeje. Mendoj se mendim mė i afėrt ėshtė ai i cili tho­tė se pyetėsi e ka pėr detyrė tua kthejė kapitalin jeti­mėve dhe t’ua shtojė gjysmėn e fitimit.

Atėherė do tė konsiderohet ortak i tyre nė fitim, kurse kapitali u mbetet atyre.

v       

Pyetje: Kam blerė njė veturė me tė holla e tė cilave gjysma ishin tė fituara hallall e gjysma tjetėr haram. Vetura gjendet ende tek unė, si tė veproj?

Pėrgjigjie: Kush blen njė send qė nuk ndahet, si shtėpi apo ve­tu­rė me pasuri, gjysma nga hallalli e gjysma nga harami, ai du­het tė ndajė nga pasuria tjetėr nė masė tė haramit dhe e ndan sadaka pėr pastrimin e pasurisė. Nėse kjo pjesė e pasu­risė e fituar haram ėshtė hak i tjetėrkujt, duhet t’ua kthejė atyre me tė njėjtėn vlerė, siē e sqaruam mė parė.

v       

Pyetje: Ēka tė bėhet me njė pasuri e cila ėshtė fituar nga ha-rami ose ėshtė pėrzier me pasuri hallall?

Pėrgjigjie: Kush bė tregti me mall haram duke ia ditur ven­di­min atij e pastaj pendohet, fitimin e kėsaj tregtie tė ndaluar e jep nė vend hallall me qėllim tė pastrimit e jo me qėllim tė sadakasė, sepse Allahu ėshtė i Pastėr dhe e do tė pastrėn.

Nėse malli haram pėrzihet me mall tjetėr, siē ėshtė rasti me dyqanxhiun i cili shet alkool sė bashku me mallin tjetėr, ai duhet tė vlerėsojė kėtė pasuri haram me njė ēmim tė pėrafėrt dhe t’i nxjerrė ato tė holla nė atė mėnyrė qė men­dja t’i anojė se e ka pastruar mallin e tij nga harami, kurse Allahu do t’ia kthejė me fitim mė tė mirė, sepse ka mjaft pėr besimtarėt.

Nė pėrgjithėsi, kush ka pasuri haram dhe dėshiron tė pen­do­het, nėse ka qenė jomusliman kur e ka fituar pasurinė, nė mo­mentin e teubes nuk obligohet ta nxjerrė atė, sepse Pej­gamberi alejhi selam nuk i obligoi sahabėt, kur u bėnė musli­mane, ta nxjerrin pasurinė qė e kanė fituar me haram. Por, nėse ka qenė musliman kur e ka fituar pasurinė nga harami dhe ka qenė i vetėdijshėm pėr kėtė, atėherė ai, po tė pen­do­het, duhet ta nxjerrė nga pasuria e tij atė qė ėshtė haram.

v       

Pyetje: Kam pasur pasuri tė marrė nga kamata, por unė e kam harxhuar tė tėrėn, ashtu qė nuk ka mbetur gjė prej saj. Tani unė jam penduar, si tė veproj?

Pėrgjigjie: Nuk ke kurrfarė detyrė pėrveē teubes tek Allahu i madhėruar, teube tė sinqertė. Duhet ta dish se ka­ma­ta ėshtė gjė e rrezikshme. Allahu urdhėron nė Kur’an qė tė mos tė luftohet askush, pėrveē atyre qė e marrin kamatėn. De­risa pasuria jote nga kamata ėshtė harxhuar krejtėsisht, atė­herė nuk ke nė kėtė pikėpamje kurrfarė obligimesh.

v       

Pyetje: Njė njeri ka marrė ryshfet, pastaj Allahu e udhėzoi nė rrugė tė drejtė. Ē’tė bėjė me pasurinė e marrė nga ryshfeti?

Pėrgjigjie: Ky person ka marrė ryshfet nė dy mėnyra:

1 - Ka marrė rryshfet nga dikush qė ka qenė i dety­ruar ta japė kėtė, qė tė arrijė deri tek e drejta e tij, sepse nuk ka pasur tjetėr rrugėdalje pėrveēse tė japė rysh­fet. Nė kėtė rast i penduari duhet t’ia kthejė pasurinė atij qė ia ka marrė, sepse kjo pasuri llogaritet si pasuri e plaēkitur dhe se ai qė e ke dhėnė ka qenė i detyruar ta bėjė kėtė.

2 - Ka marrė ryshfet nga dikush qė ka synuar tė arrijė disa qėllime qė nuk janė e drejtė e tij. Atij nuk i kthehet ajo qė i ėshtė marrė, por i penduari pas­trohet nga kjo pasuri e ndaluar duke e shpėrndarė nė vende tė nevojshme, si fukarave pėr shembull. Ai duhet tė pendohet nga veprimi qė u ka shkaktuar dėme atyre qė ua ka marrė tė drejtat.

Pyetje: Kam bėrė punė tė ndaluara, e pėr to kam marrė tė holla. A jam e detyruar, pasi jam penduar, t’ua kthej kėto tė holla atyre qė m’i kanė dhėnė?

Pėrgjigjie: Personi i cili bėn punė tė ndaluara ose bėn shėrbime tė ndaluara dhe pėr to merr tė holla, nėse pendohet, duhet tė pastrohet nga ajo pasuri, por nuk duhet t’ia kthejė atyre qė ua ka marrė.

Zinaqarja qė merr tė holla pėr zina, nėse pendohet, ato tė holla nuk ia kthen zinaqarit. Kėngėtari qė merr tė ho­lla nga kėngėt e pandershme, po tė pendohet, nuk ia kthen ato pronarit tė banketit. Shitėsi i alkoolit apo i drogės nuk i kthen tė hollat tek ata qė ua ka shitur, nėse pendohet. Dėsh-mi­tari i rrejshėm, qė merr ryshfet nuk ia kthen tė hollat atij qė e ka pėrdorur si dėshmitar tė rrejshėm.

Shkak pėr kėtė ėshtė se nėse i penduari ia kthen pasurinė e ndaluar gjynahqarit, atij i dyfi­sho­hen levėrditė. Kjo nėnkupton se ai po i ndihmon pėr t’i bėrė edhe mė tej gjynah Allahut, kėshtu qė duhet vetėm se tė pastrohet nga ajo pasuri. Ky ėshtė edhe mendimi kan anon Ibni Tejmiu dhe nxėnėsi i tij, Ibni Kajjimi.

v       

Pyetje: Kam njė ēėshtje qė mė brengos shumė dhe mė shkak­ton shqetėsime tė mėdha. Fjala ėshtė se unė kam bėrė zina me njė femėr e tani nuk di se si tė pendohem. A mė le­johet martesa me tė pėr ta mbuluar ēėshtjen?

Pėrgjigjie: Aq shumė po shtrohen pyetje rreth panders-hmėrisė, kohėve tė fundit, saqė ėshtė bėrė e domosdoshme qė musli­manėt t’i rishikojnė gjendjet e tyre dhe tė udhėzohen sipas Kur’anit dhe Sunetit, posaēėrisht nė ēėshtj-en e uljes sė shi­kimit, ndalimit nė vetmi me atė qė e ke tė ndaluar, tė pėrshėn­detja me femrėn e huaj dhe mbajtja e mbulesės islame. Sa i pėrket pyetjes sė sipėrshtruar, ai qė bėn zina ka vepruar nė njėrėn prej kėtyre dy mėnyrave:

1 - Ka bėrė zina me njė femėr me dhunė dhe me presion, e pėr kėtė person ėshtė obligim t’ia japė mehrin e standardit tė saj, si kompensim pėr dėmin qė ka shkaktuar krahas teubes sė sinqertė qė duhet tė bėjė. Nėse ėshtė duke je­tuar nė njė shtet ku praktikohet sheriati, atėherė duhet t’i ekze-kutohet dėnimi, nėse ēėshtja e tij ėshtė publikuar nė organet pėrkatėse tė shtetit.

2 - Ose ka bėrė zina me dėshirėn e saj. Nė kėtė rast prej tij kėrkohet vetėm teubeja. Nėse ajo lind, fėmija nuk i takon atij, nuk e ka pėr detyrė ta furnizojė, pėr shkak se fėmija ka lin­dur prej fasikut (e ky tanimė ka bėrė teube dhe nuk ėshtė mė fasik). Nė kėtė rast fėmija i takon nėnės e nuk guxon t’i takojė zinaqarit qė ka bėrė teube.

Atij qė ėshtė penduar nuk i lejohet martesa me femrėn pėr ta mbuluar ēėshtjen. Allahu nė Kur’an thotė:

“Laviri nuk do tė duhej tė martohej me tjetėr­kėnd, pos me ndonjė lavire ose idhujtare, e la­vir­ja, me tė nuk do tė duhej tė martohej kush, pėr­pos ndonjė lavir ose idhujtar.” (Nur:3)

Nuk lejohet tė kurorėzohet njė femėr e cila nė barkun e saj mban fėmijė nga zinaja, edhe nėse ėshtė prej po tė njėj­tit person. Gjithashtu nuk lejohet tė kurorėzohet njė femėr e cila nuk e di se a ėshtė me barrė apo jo. Por, nėse pendohet ai dhe pendohet edhe ajo me teube tė sinqertė dhe vėrtetohet jo­shtatėzania e saj, i lejohet atij ta marrė pėr grua dhe tė fillojė me tė njė jetė tė re, jetė me tė cilėn ėshtė i kėnaqur Allahu.

v       

Pyetje: Kam bėrė zina me njė femėr e pastaj jemi ku­ro­rė­zuar. Tashmė kanė kaluar disa vite dhe jemi penduar qė tė dy. Ēka duhet tė veprojmė tani?

Pėrgjigjie: Pasi ju veē keni bėrė teube, atėherė duhet ta ri­pėr­tėrini kurorėzimin me kushtet e tij sheriatike. Kjo nuk ėsh­tė obligim tė bėhet nė gjyq (aludohet pėr shtetet islame), por mund tė bėhet edhe nė shtėpi.

v       

Pyetje: Njė femėr tregon: Jam martuar me njė burrė tė nder­shėm, kurse unė kam bėrė para martesės disa vepra qė Allahu nuk ėshtė i kėnaqur. Ndėrgjegjja ime mė qorton gjith­mo­nė. Shtroj pyetjen: A duhet t’i tregoj burrit tim pėr atė qė kam bėrė nė tė kaluarėn?

Pėrgjigjie: Nuk duhet asnjėri prej bashkėshortėve t’i tre-gojė tjet­rit pėr atė qė ka bėrė nė tė kaluarėn prej gjėrave tė ndaluara. Ai qė sprovohet me diēka prej kėtyre ndytėsirave, le tė mbulohet me atė qė e mbuloi Allahu. Atij i mjafton pendimi i sinqertė.

Ndėrsa ai qė martohet me beqareshė e pastaj me rastin e takimit gjenital vėren se nuk ėshtė e virgjėr, i lejohet qė t’ia marrė mehrin dhe ta ndajė. Nėse e sheh se ėshtė pen­duar pėr atė qė ka bėrė, ia mbulon dhe vazhdon jetėn me te, ai ka shpėrblimin dhe sevapin e madh prej Allahut.

v       

Pyetje: Me ēka obligohet ai qė ka bėrė teube nga homo­seksua­li­teti?

Pėrgjigjie: Pėr personat e tillė kėrkohet tė bėhet njė teube e ma­dhe, sepse nuk ka popull qė ka dėnuar Allahu si popullin e Lutit, pėr shkak tė marrėzisė dhe fatalitetit tė kėsaj pune tė felliqur. Dėnimi i tyre ishte:

1 - Allahu ua mori sytė dhe mbetėn tė verbėr duke u rrahur ndėrmjet tyre, siē tha Allahu nė Kur’an: “Ne ua verbuam sytė atyre”

2 - U dėrgoi njė erė tė forte.

3 - U praptoi shtėpitė duke ua kthyer kulmet nė theme­let e tyre.

4 - Nga qielli u lėshoi gurė tė argjiltė dhe tė fortė saqė i shkatėrroi tėrėsisht.

Andaj edhe dėnimi qė u ekzekutohet bėrėsve tė kėsaj pu­ne tė fėlliqtė ėshtė mbytja, qoftė i martuar apo i pamar­tuar, siē tha Muhammedi alejhi selam: “Kė e gjeni duke e bė­rė punėn e popullit tė Lutit, mbytni atė qė e bėn dhe atė tė cilit i bėhet.”

Transmetojnė Ebu Davudi, Tirmidhiu dhe Ibni Maxhe.

v       

Pyetje: Jam penduar tek Allahu, por mė kanė mbetur disa gjėra tė ndaluara, si, disa instrumente muzikore, kaseta dhe videofilma. A mė lejohet t’i shes, veēanėrisht kur ato kush­toj­nė shtrenjtė?

Pėrgjigjie: Gjėrat e ndaluara ėshtė e ndaluar tė shiten, gji­thash­tu edhe fitimi prej tyre ėshtė i ndaluar. Pejgamberi alejhi selam ka thėnė: “Kur Allahu njė gjė e bėn haram, e bėn haram edhe fitimin e saj.” (Ebu Davudi). Ēdo gjė qė dihet se tjetri do ta pėrdorė nė haram, nuk i lejohet shitja, sepse Allahu e ka ndaluar njė gjė tė tillė kur tha: “Mos e ndih­moni njėri-tjetrin nė mėkate dhe armiqėsi.” Sado qė tė humbėsh nga pasuria e kėsaj bote, ajo qė e ka Allahu ėshtė mė e mirė dhe mė e pėrjetshme, sepse Ai t’i kompenson me tė mirat dhe dhuntitė e Tij.

v       

Pyetje: Kam qenė nė rrugė tė devijuar dhe kam pėrhapur ide ateiste. Kam shkruar tregime dhe artikuj me pėrmbajtje ateis­­te. Poezinė time e kam pėrdorur pėr pėrhapjen e lirisė sė pakufizuar dhe gjėrave tė ndaluara. Por, mėshira e Alla-hut mė kapi dhe mė nxori nga errėsira nė dritė dhe mė udhė­zoi. Si tė pendohem?

Pėrgjigjie: Kjo, pėr Zotin, ėshtė dhunti dhe mirėnjohje e madhe. Ai tė ka udhėzuar, andaj edhe falėnderoju Atij dhe kėrko prej Allahut pėrforcim dhe ndihmė.

Ai qė pėrdor gjuhėn dhe lapsin e tij pėr ta luftuar Islamin dhe pėr tė shpėrndarė bindje tė devijuara ose risi shkatė­rrue­se dhe krime e vepra tjera tė kėqija, duhet tė vep­rojė si vijon:

E para: Ta publikojė pendimin e vet nga tė gjitha tė ka­lua­rat dhe ta shpallė para masės tėrheqjen e tij me tė gjitha format dhe mundėsitė, me qėllim qė t’u kėrkojė falje atyre qė i largoi nga e vėrteta dhe ta tregojė tė pavėrtetėn nė tė cilėn ka qenė, qė tė mos mbetet i mashtruar ai i cili ėshtė ndikuar prej tij mė parė. T’i pėrgenjėshtroj dilemat qė para-sht­ronte dhe gabimet qė bėnte, nė mėnyrė qė ta pastrojė ve­ten pėr atė qė ka thėnė. Ky sqarim ėshtė prej kushteve kryesore tė teubes sė kėtij personi. Allahu thotė:

“Pėrveē atyre qė pendohen, qė pėrmirėsohen dhe qė u shpjegojnė njerėzve (tė vėrtetėn), tė tillėve ua pranoj pendimin, se Unė pranoj shumė pendi­min, jam mėshirues.” (Bekare 160)

E dyta: Ta shfrytėzojė penėn dhe gjuhėn e vet nė pėr­hap­jen e mėsimeve islame. T’i angazhojė forcat dhe mundė­sitė e veta nė ndihmėn e fesė sė Allahut dhe t’ua mėsojė njerėzve hakun dhe t’i ftojė nė tė.

E treta: T’i pėrdorė kėto forca pėr kundėrvėnie ndaj ar­miqve tė Allahut dhe t’i zbulojė ata dhe planet e tyre, mu ashtu siē u ka ndihmuar mė parė, dhe t’i pėrgėnjeshtr-ojė idetė e armiqve tė Islamit. Tė bėhet shpatė e ithtarėve tė hakut kun­dėr ithtarėve tė batilit. Si p.sh. nėse ka bindur ndonjė per­son, qoftė edhe nė ndonjė tubim tė caktuar pėr lejimin e ndo­njė harami, siē ėshtė rasti me kamatėn, gjoja se ka dobi qė e lejojnė, duhet t’i kthehet atij dhe t’ia sqarojė tė vėr­tetėn ashtu siē e devijoi mė parė, ashtu qė personi ta mohojė atė.

Allahu ėshtė mė i miri Udhėzues!